Từ trước đến nay, mùa thi luôn được đánh giá là giai đoạn căng thẳng đối với cả học sinh và phụ huynh. Nhiều cha mẹ mong muốn mang đến điều tốt nhất cho con, nhưng đôi khi lại vô tình lựa chọn những cách đồng hành chưa phù hợp, khiến con cảm thấy áp lực hơn là được động viên. Với vai trò là cầu nối, mang đến một môi trường giáo dục lành mạnh và hỗ trợ học sinh toàn diện, trường THCS & THPT Lương Thế Vinh luôn mong muốn đồng hành cùng gia đình trong việc giúp con vượt qua mùa thi một cách nhẹ nhàng và hiệu quả hơn. Dưới đây là những sai lầm phổ biến và các giải pháp cha mẹ có thể áp dụng trong giai đoạn thi cuối kỳ I sắp tới.
Kỳ vọng quá cao và áp lực thành tích
Một trong những sai lầm thường gặp là việc đặt nặng điểm số và thứ hạng. Khi kỳ vọng vượt quá khả năng của con, con sẽ dễ rơi vào tình trạng lo âu thi cử, sợ sai, sợ thất bại và dần đánh mất sự tự tin. Nhiều bạn học sinh vì muốn làm hài lòng cha mẹ nên học một cách đối phó, ép bản thân vào khuôn khổ mà không thực sự hiểu bài hay có chiến lược học phù hợp.
Để giải quyết điều này, bố mẹ có thể bắt đầu bằng việc trò chuyện cởi mở với con. Hãy hỏi con xem con đang cảm thấy thế nào, mục tiêu thực sự của con là gì và con mong bố mẹ hỗ trợ ra sao. Khi phụ huynh hiểu rõ năng lực và tâm lý của con hơn, việc đặt ra kỳ vọng cũng sẽ mềm mại và thực tế hơn. Bố mẹ cũng có thể cùng con thiết lập những mục tiêu nhỏ, vừa sức để con cảm nhận được sự tiến bộ từng ngày thay vì chỉ chăm chăm vào điểm số cuối cùng. Và quan trọng nhất, hãy khen con vì nỗ lực, không chỉ vì thành tích – điều này giúp con xây dựng sự tự tin bền vững hơn.

Tại THCS & THPT Lương Thế Vinh, nhà trường luôn nhấn mạnh việc rèn luyện năng lực thật, giúp học sinh học theo tốc độ và khả năng của chính mình. Giáo viên thường xuyên trao đổi với phụ huynh để cùng thống nhất mục tiêu phù hợp, đồng thời hướng dẫn học sinh cách học chủ động, biết phân tích bài, tự đánh giá năng lực và bồi đắp thái độ học tập bền vững. Khi gia đình và nhà trường cùng phối hợp, học sinh sẽ không còn cảm giác “phải chạy theo” thành tích, mà thay vào đó, con sẽ học với tâm thế hiểu bài – vững vàng – tự tin hơn trong mỗi kỳ thi.
So sánh con với “con nhà người ta”
Việc so sánh có thể khiến học sinh mất đi cảm giác được tôn trọng và ghi nhận. Con rất dễ nghĩ rằng mọi nỗ lực của mình đều không đủ tốt, từ đó trở nên nhạy cảm hoặc mất động lực hoàn toàn. Trong giai đoạn mùa thi, cảm xúc này càng mạnh hơn khi con phải chịu nhiều áp lực.

Để tháo gỡ vấn đề này, bố mẹ có thể bắt đầu bằng việc thay đổi cách trò chuyện với con. Thay vì nhắc đến bạn A, bạn B, bố mẹ có thể tập trung vào chính hành trình của con: hôm nay con tiến bộ điều gì, con đang cố gắng ở điểm nào, con có đang gặp khó khăn nào cần hỗ trợ không. Khi con cảm nhận rằng bố mẹ nhìn thấy nỗ lực của mình, con sẽ dễ mở lòng chia sẻ và tự tin hơn rất nhiều. Một cách hiệu quả khác là cùng con nhìn lại kết quả bằng tinh thần tích cực: nếu chưa tốt, mình cùng nhau tìm hướng cải thiện; nếu tốt hơn hôm trước, mình ghi nhận để con có thêm động lực.
Chỉ quan tâm đến kết quả, bỏ qua quá trình học
Nhiều cha mẹ chỉ xem điểm số như thước đo cuối cùng, nhưng lại chưa thực sự đồng hành trong quá trình con học bài, xây dựng phương pháp ôn tập hay quản lý thời gian. Chính điều này khiến học sinh dễ học gấp rút, thiếu định hướng và không biết đánh giá lại việc học của mình.

Để thay đổi điều này, bố mẹ có thể bắt đầu bằng việc tạo cho con cảm giác “được đồng hành” thay vì “bị kiểm soát”. Thay vì hỏi “Hôm nay được mấy điểm?”, bố mẹ có thể chuyển sang những câu hỏi nhẹ nhàng hơn như “Con thấy môn nào đang khó nhất?” hay “Con muốn ba mẹ giúp gì trong tuần này?”. Những câu hỏi mở như vậy giúp con nhìn lại cách học của mình một cách thoải mái và chân thật hơn.
Một hướng hỗ trợ hiệu quả khác là giúp con nhận ra cách học quan trọng không kém kết quả. Khi bố mẹ chia sẻ với con những kinh nghiệm của chính mình – như cách chia thời gian, cách ghi chú, cách ghi nhớ… – con sẽ cảm thấy việc học là hành trình hai bên cùng tham gia, chứ không phải một nhiệm vụ con phải tự xoay sở. Tâm lý thoải mái đó giúp con tự tin hơn, bớt căng thẳng và chủ động hơn nhiều.
Kiểm soát con quá gắt gao khi mùa thi đến gần
Khi mùa thi đến gần, nhiều gia đình thường quan tâm đến việc học của con nhiều hơn để giúp con tập trung và đạt kết quả tốt. Tuy nhiên, nếu những thay đổi diễn ra quá nhanh – như tăng cường kiểm tra bài vở hay siết chặt thời gian sinh hoạt – con có thể cảm thấy hơi “lúng túng” và dễ căng thẳng vì chưa kịp thích nghi.

Một cách hiệu quả hơn là bố mẹ duy trì sự đồng hành ổn định trong suốt năm học, để con luôn cảm thấy được hỗ trợ chứ không bị áp lực. Chỉ cần những cuộc trò chuyện ngắn mỗi ngày, hỏi han nhẹ nhàng về việc học và lắng nghe cảm xúc của con, đã giúp con giữ tinh thần vững vàng trước mùa thi. Bên cạnh đó, giáo viên chủ nhiệm và các thầy cô tại trường Lương Thế Vinh luôn sẵn sàng trao đổi, cập nhật tình hình học tập và tâm lý của học sinh, để gia đình nắm bắt kịp thời và cùng con điều chỉnh nhịp học tập một cách hợp lý. Sự phối hợp nhịp nhàng giữa nhà trường và phụ huynh sẽ giúp con có một mùa thi ổn định và tự tin hơn.
Thiếu sự chia sẻ, đồng cảm và chuẩn bị sức khỏe cho con
Không ít phụ huynh vô tình bỏ qua những nhu cầu cơ bản nhưng vô cùng quan trọng ở con: giấc ngủ đủ, dinh dưỡng hợp lý, vận động nhẹ nhàng và một môi trường học tập yên tĩnh, thoáng đãng. Nhiều học sinh dù học rất chăm nhưng lại thiếu năng lượng hoặc căng thẳng kéo dài, khiến kết quả không như mong đợi.

Để giúp con giữ được sức khỏe và tinh thần tốt trong mùa thi, bố mẹ có thể cùng con xây dựng một nhịp sống đều đặn hơn: giờ ngủ cố định, thời gian học – nghỉ đan xen hợp lý, và những bữa ăn đơn giản nhưng đầy đủ dưỡng chất. Việc cùng con đi dạo vài phút sau giờ học, hay dành chút thời gian hít thở, thư giãn cũng là cách giúp con giải tỏa áp lực rất hiệu quả. Bố mẹ cũng có thể gợi ý cho con những hoạt động nhẹ nhàng như kéo giãn cơ, nghe nhạc thư giãn, hoặc sắp xếp lại góc học tập để tạo cảm giác dễ tập trung hơn.
